
Ogród zimowy to nie tylko miejsce upraw roślin egzotycznych w zimowym, surowym klimacie. Służy również do powiększenia powierzchni mieszkalnej czy ogólnej poprawy mikroklimatu. Warto także podkreślić fakt, że posiada on funkcję estetyczną i pozwala na miłe spędzanie wolnego czasu.
Historia oranżerii sięga XIX wieku i okazuje się, że ogrody zimowe nie zawsze pełniły dokładnie takie same funkcje. Stanowiły wówczas jeden z niezbędnych i najbardziej prestiżowych elementów rezydencji arystokracji. Spotkać można je było również w domach zamożnego mieszczaństwa, którzy chętnie się nimi chwalili i sprawdzali tam gości. Bardziej więc niż funkcje ogrodnicze, odgrywały wówczas rolę dodatkowych pomieszczeń mieszkalnych. Co jeszcze warto wiedzieć na temat pierwszych ogrodów zimowych? Zapraszamy do przeczytania artykułu.
Ogrody zimowe dla cytrusów
Być może trudno nam w to teraz uwierzyć, ale poprzednikami znanych nam obecnie oranżerii były z początku małe pomarańczarnie. Wznoszone w pałacowych ogrodach, a ich główną cechą charakterystyczną były duże okna. Oranżerie takie wykorzystywano wówczas do hodowli drzewek cytrynowych oraz pomarańczowych. Jako że w przestrzeniach tych bardzo często odbywały się uroczyste spotkania, rośliny umieszczano wyłącznie w specjalnych, ruchomych pojemnikach, aby w razie konieczności z łatwością wynieść je na świeże powietrze oraz zwolnić potrzebną przestrzeń. Domy dla cytrusów spełniać musiały szereg specjalnych wymagań technicznych oraz architektonicznych. Niezwykle ważne było również to, aby były spójne z aranżacją ogrodu. Wielu żyjących wówczas ogrodników było w tym celu jednocześnie architektami oraz konstruktorami. Pisząc o historii oranżerii, warto wspomnieć o postaci Marii Medycejskiej, żonie Henryka IV, która w 1615 roku sprowadziła z Włoch do Francji 250 drzewek cytrynowych, pomarańczowych i limonkowych. Pracujący na dworze ogrodnicy zostali pouczeni o specyficznych warunkach uprawy roślin przez zagranicznych ekspertów. Wskazówki te obowiązują do dzisiaj.
Zachęcamy do zapoznania się z ofertą ogrodów zimowych Winter Gardens.
Słynne oranżerie znane z historii
Jedną z najsłynniejszych oranżerii na świecie była ta, powstała w 1654 roku w Wersalu pod Paryżem, za czasów panowania Ludwika XIV. Uważana jest za najpiękniejszą w całej Europie. Współcześnie regularnie odbywają się tam różnego rodzaju uroczystości i imprezy. Od października do połowy maja podziwiać można tam między innymi 650 drzewek pomarańczowych. Łącznie w oranżerii znajduje się ponad 1000 roślin. Przez cały rok utrzymywana jest tam temperatura na poziomie około 5-8 stopni Celsjusza. Każdego dnia oranżeria jest wietrzona, co ma na celu zmniejszenie wilgotności powietrza. Inne znane oranżerie, to wybudowany w 1780 roku na polecenie Filipa Orleańskiego ogród zimowy w Parku Monceau, oranżeria zlokalizowana w zamku Sanssouci w Poczdamie czy w zamku Herrenhausen w Hanowerze.
Pierwsze ogrody zimowe
Pierwszym ogrodem zimowym dostępnym dla publiczności była wybudowana w 1820 roku na polecenie przedsiębiorcy handlowego z Lipska oranżeria, w której znajdowało się ponad 25 000 roślin. Była ona w stanie pomieścić około 600 osób. We wnętrzu znajdowała się kawiarnia.
Jako że z roku na rok do Europy Środkowej zaczęło trafiać coraz więcej egzotycznych gatunków roślin, na początku XVIII wieku dużą popularnością cieszyły się sporych rozmiarów oranżerie pozwalające zarówno na hodowlę, jak i pielęgnację oraz rozmnażanie wybranych gatunków. Znajdujące się tam systemy ogrzewania wraz z urządzeniami cieniującymi, klapkami pozwalającymi na wietrzenie oraz kanałami doprowadzającymi ciepłe powietrze pozwalały na utrzymywanie stałych warunków przez cały rok.
Dalszy rozwój ogrodów zimowych oraz współczesne podejście
Z czasem oranżerie stawały się coraz większe i wyższe, a drewniane konstrukcje zostały zastąpione żelaznymi. Pierwszą tego typu był budynek autorstwa Josepha Paxtona przygotowany na pierwszą światową wystawę odbywającą się w Londynie w 1851 roku. Otrzymała ona nazwę Pałacu Kryształowego. Do jej produkcji posłużono się znormalizowanymi elementami budowlanymi z drewna oraz żeliwa. Przez wiele lat Wielka Brytania utrzymywała pozycję lidera w zakresie budowy efektownych oranżerii. Z roku na rok tego typu ogrody zimowe zaczęły powstawać w kolejnych państwach Europy. Bardzo często pełniły one miejsce, w którym odbywały się publiczne imprezy, uroczyste spotkania czy wystawy tematyczne.
Ogrody zimowe w Polsce
Jeżeli chodzi o najbardziej znane ogrody zimowe w Polsce, zalicza się do nich oranżerię w Radzyniu Podlaskim oraz pomarańczarnię w Łazienkach Królewskich. W połowie XIX wieku zostały one zastąpione przez prywatne oranżerie, które wchodziły w skład luksusowych rezydencji.
W XX wieku po wyniszczających wojnach oraz wprowadzeniu innych rozwiązań architektonicznych, ogrody zimowe na jakiś czas straciły na popularności. Dopiero około 25 lat temu odkryto ponownie zalety tego rozwiązania jako pomieszczenie mieszkalne oraz nasłoneczniony i oszklony ogród.
Pozostałe artykuły